Dünyanın en zehirli ve ölümcül mantar türlerinden biri olan Galerina venenata (Hymenogastraceae, Agaricommycotina)’nın Türkiye’den ilk kaydı tespit edildi.

Mantarla ilgili çalışmalarını sürdüren EKODOSD (Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği ) bilim danışmanı Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Çelik, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İbrahim Türkekul, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Oğuzhan Kaygusuz’un makalesi yayımlandı.

ÖLDÜRÜCÜ ZEHİRLİ MANTAR TÜRÜ UYARISI YAPILDI

Prof. Dr. Ali Çelik “Ülkemiz bahar ayları geldiği zaman çevremizde farklı mantarların yetiştiğini görmekteyiz. Aydın ilinin Kuşadası ilçesinde Ege ve Akdeniz ikliminin etkileri görülür ve bu bölge mantar çeşitliliği açısından oldukça zengindir. Bahar ayları ile birlikte bölgemizde Kuzugöbeği (Morchella sp), Çayır mantarı (Agaricus sp.), Çakşır mantarı ve Kayın mantarı (Pleurotus sp.) ve Truffle (Tuber sp.) gibi bazı lezzetli mantar türleri yetişmektedir. Bu yenilen mantarlar ile aynı zamanda Öldürücü Zehirli bir mantarda yetişmektedir, “Galerina venenata”. Arazi çalışmalarımız sırasında Mart ayında bu mantarı Kuşadası ilçesinin farklı alanlarından topladık ve örnekleri laboratuvarımızda inceledik. Daha sonra bu örneklerin DNA dizilimini elde ettik. Bu şekilde detaylı çalışmamızın amacı, bu mantarın “adının ve soyadı” doğru olarak belirlemektir. Çünkü mantar doğru teşhis edilemeyince, tedavide doğru yapılamamaktadır” dedi.

ZEHİRLİ MANTAR İLK KEZ KAYDA GİRDİ

Ali Çelik açıklamasının devamında ise “Ülkemizde bu mantar türü ilk kez tarafımızca rapor edilmiştir. Dünyada ki en zehirli mantarlar Amanita cinsi içerisinde yer alır. Amanita, toksik peptitler yani “Amatoksin” denilen bileşikleri içermektedir. Kuşadası’ndan belirlenen bu mantar, Amanita cinsinde bulunan öldürücü peptitler yani Amatoksinlerden, α- ve β-amanitin'i içermektedir. Bu öldürücü Amotoksinler maddeye sıkı bir şekilde bağlanırlar. Yani onların etkisini ısıtarak yok edemezsiniz. Bu nedenle içerisinde Amotoksin ihtiva eden zehirli bir mantarı pişirmek, onların öldürücü etkisini azaltmaz. Galerina venenata zehirli bir mantar türüdür. Bu mantarın 30-40 gram kadarı yetişkin bir insanı öldürebilir. Tüketilmesiyle beraber 6 ila 24 saat (yaş, cinsiyet ve genetik yapıya göre değişir) içinde gastroenterit semptomları ortaya çıkacaktır. İlk olarak mide ağrısı, kusma veya ishal, ardından karaciğer ve böbrek hasarına sebep olmaktadır. Erken tanı konmaz ve hızlı tedavi uygulanmaz ise karaciğer hasarı yoğunlaşır, ağır vakalarda başarısızlığa, karaciğer nakline ve hatta ağrılı ölümlere yol açabilmektedir. Ülkemizde yenen mantar türlerinin sayısı oldukça fazladır. Zehirlenmeye sebep olan mantarların sayısı ise çok azdır. Bu gibi çalışmalar ile zehirli mantarlar ile ilgili farkındalık oluşturmaya devam edeceğiz. Dedi.