BODRUM'DAKİ TSUNAMİ ERKEN UYARI CİHAZI TÜRKİYE' YE ÖRNEK OLDU

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener  “Bodrum’da hayata geçirilen uluslararası projen tüm Türkiye’ye örnek olacak. Çok büyük tsunamiler olmayacak belki ama 30-40 cm. yüksekliğindeki tsunamiler bile ağır hasara yol açabiliyor. Bunun örneğini Bodrum’da yaşamıştık” dedi.

Muğla’nın Bodrum ilçesinde 2017 yılında 6.6 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunami, onlarca teknenin karaya sürüklenip batmasına ve turistik tesislerin sular altında kalmasına neden olmuştu. Söz konusu felakette yaklaşık 3 milyon TL. maddi hasara yol açmıştı. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, ODTÜ ve Avrupa Birliği-Birleşik Araştırmalar Merkezi işbirliğinde başlatılan projeyle Bodrum limanına kurulan ilk tsunami erken uyarı cihazının devreye girdiğini duyurdu.

TÜRKİYE’DE İLK KEZ BODRUM’A KURULDU

Bodrum Limanı fener ucuna yerleştirilen ve Türkiye’de bir ilk olan Tsunami Erken Uyarı Cihazı’nın bakımı ise, inşaat mühendisi ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Muğla temsilcisi Siret Balı tarafından yapılmaya başlandı. Tsunami erken uyarı cihazı günün 24 saati Ege ve Akdeniz’ de oluşacak depremlerin ardından oluşabilecek tsunami ve deniz olaylarını Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’ ne online sistemde anlık aktarıyor.

ULUSLARARASI PROJEYİ BODRUM’DA BAŞLATTIK

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener  anterhaber.com'a  yaptığı açıklamada, “21 Temmuz 2017 tarihinde Bodrum’da meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremin ardından gerçekleşen ve yüksekliği 30-40cm yi bulan olayda  ufak çaplı tsunami yaşanmış olması nedeni ile bu konudaki mevcut farkındalığı bilimsel çalışmalarla desteklemek ve Ulusal Tsunami Uyarı  Merkezi olarak tecrübelerimiz ışığında yerel tsunami uyarı sistemleri için  gereksinimlerin analiz edilebilmesi amacı ile ODTÜ ve Avrupa Birliği-Birleşik Araştırmalar Merkezi işbirliğinde bir proje başlattık” dedi.

KÜÇÜK ÖLÇEKLİ TSUNAMİLER YİNE BODRUM’A ZARAR VEREBİLİR, AMACIMIZ BU ZARARI ÖNLEMEK

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Özener açıklamasının devamında “Proje kapsamın da Bodrum için deprem ve tsunami modellemesi, su baskın ve tahliye haritalarının üretilmesinin yanı sıra pilot tsunami erken uyarı sistemi kurulumu ve 5 Kasım 2019 Dünya Tsunami Farkındalık gününde bir masa başı tsunami tatbikatı gerçekleştirdik . Bu tatbikatın yapılma amacı biz yarın büyük bir tsunami bekliyoruz demek değil. Nasıl yangın tatbikatı yapıyorsak, ne zaman olacağını bilmediğimiz olaylarla ilgili önlem almak gerekiyor. Bu da bu kapsam da Türkiye’de gerçekleştirilen ilk proje. Böyle bir pilot proje ile de tsunami hazırlıkları konusunda nasıl adımlar atacağımızın planını yapmış bulunuyoruz. Bütün paydaşlar bu tatbikatımızın içindeydi. Dakikası dakikasına uyarı mesajları yollandı, her kurum üstüne düşen vazifeyi yaptı. Toplantıda konuşmacılar, Pasifik ve Hint Okyanusu’nda meydana gelen büyük tsunamilerin, fay hatları ve Bodrum çevresindeki adalar sebebiyle Bodrum’da yaşanmayacağını, ancak yine de küçük ölçekli tsunamilerin zarar verebileceği hususunun göz ardı edilmemesi gerektiğini, bu nedenle farkındalık ve hazırlık çalışmalarının büyük önem arz ettiğini ifade ettiler” ifadelerine yer verdi.

BODRUM’DAKİ TSUNAMİ RKEN UYARI SİSTEMİ TÜRKİYE’YE ÖRNEK OLACAK

Çalışmanın ileride benzer başka çalışmalara rol modeli oluşturacağını umduklarını kaydeden Prof. Dr.Özener sözlerini şöyle noktaladı “Çalışmanın temel amacı yerel bir tsunami erken uyarı sisteminin etkin çalışabilirliği için gereksinimlerin anlaşılması olarak tanımlanabilir. Enstitümüz Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi (BDTİM) UNESCO – Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu - Kuzey-Doğu Atlantik, Akdeniz ve Bağlantılı Denizler Tsunami Erken Uyarı ve Zararlarını Azaltma Sistemi Hükümetlerarası Koordinasyon Grubu (ICG/NEAMTWS) çatısı altında akreditasyon sahibi ve sorumluluk alanları Karadeniz, Ege ve Doğu Akdeniz’i kapsayacak şekilde ülkemiz ve çevresinde meydana gelen tüm depremleri ve denizlerde meydana gelebilecek su seviyesi değişimlerini gözlemleyerek ilgili ulusal kurum ve kuruluşlara Deprem Bilgi Mesajı ve Tsunami Erken Uyarısı veren 7/24 operasyonel bir merkez  olarak faaliyetlerine devam ediyor. Bu projede, 2012’den beri bu kapsamda yaptığımız çalışmalar ve edindiğimiz tecrübeler ışığında ve 21 Temmuz 2017 Bodrum-Kos deprem ve tsunamisinden edindiğimiz dersler doğrultusunda daha hızlı ve yerinde tsunami uyarısı verilebilmesi için gerekenler kapsamlı bir şekilde masaya yatırılmış oldu. Umarız ileride pilot proje geliştirilebilir ve gerçek anlamda yerel bir tsunami erken uyarı sistemi hayata geçirilebilir. Bu proje sayesinde Bodrum’u ülkemizde yerel yönetimler ve mülki amirlikler nezdinde tsunami konusunda farkındalığı ve hazırlığı en yüksek seviyede bir yer olarak görüyoruz ve ileride benzer başka çalışmalara rol modeli oluşturacağını umuyoruz”