Hukuk Danışmanı Mehmet Çilsal “Muğla 1.İdare Mahkemesi, bu kararıyla hukukun üstünlüğünü ispat etmekle kalmayıp ülkemizin değerli arkeologları, tarihçileri ve miras niteliğindeki kültür varlıklarının kıymetini bilen tüm yurttaşların yüreğine su serpmiştir. Bu karar ile Termik Santral ile Koruma Kurulu arasında yapılan maden açma protokolüde geçerliliğini yitirdi  ve 163 hektarlık alanı kurtardık, mahkeme Türkiye’ye örnek olacak bir karar verdi” diye konuştu.

Muğla’nın Yatağan ilçesine bağlı Turgut Köyü sınırları içerisinde ki Antik Lagina Kenti içerisindeki 1. Derece Arkeolojik Sit Alanları’nın 3. Dereceye çıkartılarak kömür aranmasına izin veren Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’na dava açan köylülere mahkemeden sevinçli haber geldi.

Muğla’nın Yatağan ilçesindeki Yatağan Termik Santrali Elektrik Üretim A.Ş. tarafından 4 bin yıllık Antik Lagina Kenti kalıntıları arasında bulunan Turgut Köyü Lagina 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda çıkarılacak kömür için açılmak istendiğini belirten Hukukçu Mehmet Çilsal SÖZCÜ gazetesine açıklamalarda bulundu.

ANTİK KENT ALANINDAKİ 163 HEKTARDA MADEN ARAMA İZNİ İPTAL EDİLDİ

Çilsal köylüler ve çevreciler adına Davacı Süleyman Nalbant adına açtıkları davada Türkiye’ye örnek olacak bir karar alındığını belirterek “Açılmak istenen maden ocağı ile kurulmak istenen ve hafriyat tesislerine Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun bu  faaliyetleri yapılmasına olanak sağlayan  08.03.2013 tarih ve 1459 sayılı Kararı’nın yürütmesini 20.05.2022’de  durduran  Muğla 1.İdare Mahkemesi, bu kez 09.09.2022 tarih, E.2022/720 ve K.2022/1156 nolu Kararıyla söz konusu İdari İşlemi, 2863 Sayılı Yasa ve 658 Nolu İlke Kararı’na aykırılığı nedeniyle iptal etmiştir.  MKVKBK’nun 08.03.2013 tarih, 1459 sayılı Kararı, Yatağan Turgut Belediyesi sınırları içerisindeki kömür rezervlerinin varlığı nedeniyle tesis edilmiş bir işlemdi. Bu karara dayanarak TKİ-GELİ’nin kömür madenciliği İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı sınırları 163 hektar genişletilmişti. 1459 sayılı bu Karar,  “Turgut Lagina 3.Derece Arkeolojik Sit Alanı” sınırları içinde hem arkeolojik sondaj, kazı ve taşıma vb faaliyetleri yapılabilmesi hem fiilen kömür madenciliği dekapaj, hafriyat vb. faaliyetleri yapılabilmesini sağlayan hukuka aykırı tuhaf bir idari işlemdi. Bu eşi benzeri görülmemiş ucube haliyle ihdasından sonraki süreçte  25.01.2019 tarih ve 7651 nolu Karar, 28.11.2019 tarih ve 8928 nolu Karar, MKVKBK Müdürlüğü ile Yatağan Termik Enerji Üretim A.Ş arasında yapılan  22.12.2016  tarihli protokol gibi pekçok başka idari işleme dayanak olmuştu” diye konuştu.

SANTRAL İLE KORUMA KURULU ARASINDAKİ PROTOKOL GEÇERSİZ OLDU, UYGULANAMAZ HALE GELDİ

Çilsal açıklamasının devamında  “Bilindiği gibi bir idari işlemin yargı tarafından iptal edilmesiyle birlikte o işleme dayanılarak ihdas edilmiş diğer zincirleme-bağlı işlemler de kendiliğinden hükümsüz hale gelir. Dolayısıyla MKVKBK’nun 08.03.2013 tarih, 1459 sayılı Kararı’na, yani temel işleme dayanarak  Yatağan Termik Enerji Üretim A.Ş ile MKVKBK Müdürlüğü arasında imzalanan 22.12.2016  tarihli protokol artık geçersiz olup uygulanamaz hale gelmiştir. MKVKBK’nun 08.03.2013 tarih, 1459 sayılı Kararı’nı iptal eden Muğla 1.İdare Mahkemesi, bu kararıyla hukukun üstünlüğünü ispat etmekle kalmayıp ülkemizin değerli arkelogları, tarihçileri ve miras niteliğindeki kültür varlıklarının kıymetini bilen tüm yurttaşların yüreğine su serpmiştir. Çünkü bir yeri 1. Derece Arkeolojik Sit ilan edip ardından kömür şirketi ile protokol yaparak 3. Dereceye çevirip antik kent içerisinde kömür ocağı açılmasına izin vermek bir hukuk devletinde olmaz, olamaz, mahkemenin bu yönde karar vermesi umut verici bir gelişme oldu” diye konuştu.

NE OLMUŞTU?

Muğla’nın Yatağan ilçesine bağlı Turgut köyü sınırları içerisinde olan ve Karya Uygarlığı’nın en önemli kentlerinden biri olan 3 bin yıllık antik Lagina Kenti harabeleri içerisindeki 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nın, Yatağan Termik Enerji Üretim A.Ş, kömür çıkarma hafriyat, dekapaj faaliyetlerine 2016 yılından itibaren Turgut sınırları içinde başlayıp 2018’den itibaren de Turgut 3.Derece Arkeolojik Sit Alanı’na dönüştürülerek   kömür çıkarmasının ve tarihi yağmalanmasına izin verilmişti.

Yatağan Yeşil Yaşam Derneği Hukuk Danışmanı Mehmet Çilsal ve köylüler şirketin  burada madencilik faaliyet yapmasının dayanağı olan alanın 3. Derece arkeolojik sit alanına dönüştürülmesinin yasal olmadığını belirterek Muğla Bölge İdare Mahkemesi’nde iptal davası açmış ve kazanmıştı.