Muğla’nın Fethiye ilçesinde kaybolmaya yüz tutan geleneksel dokuma “Üzümlü dastarı”, Türk Patent ve Marka Kurumundan Coğrafi İşaret Tescil Belgesi aldı.

Bölgedeki kültürel zenginliğin parçası olarak asırlardır devam eden dokumacılığı yaşatmak için tezgah başına geçen kadınlar, eski dönemde sadece içlik ve başörtüsü yapımında kullanılan “dastar” dokumaların ürün çeşitliliğini artırdı.

“Üzümlü dastarı” için kurulan tezgahlarda artık giysi ve hediyelik ürünler de dokunuyor. Dokuma için kullanılan pamuk iplik, önce unlu suyla kaynatılıyor. Kurutulduktan sonra tezgahlarda dokunan ipliklerle, farklı motiflerde birbirinden değişik ürünler ortaya konuyor.

Kaybolmaya yüz tutan bu dokumanın gelecek nesillere daha rahat aktarılması amacıyla Fethiye Belediyesinin Türk Patent ve Marka Kurumuna başvurusu sonucu Üzümlü dastarı için Coğrafi İşaret Tescil Belgesi alındı.

“ÜRETİME DESTEK VERMEYE DEVAM EDECEĞİZ”

Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca yaptığı açıklamada, ilçenin kültürel değerleri arasında yer alan Üzümlü dastarı dokumasının coğrafi işaret almasından dolayı mutlu olduklarını açıkladı. 

Muğla'nın ünlü turistik ilçelerinden biri olan Fethiye’nin, deniz turizminin yanı sıra kültür ve tarih turizmiyle de ön plana çıktığını vurgulayan Karaca, “Üzümlü dastarını dünya markası yapmak için elimizden ne geliyorsa yapmaya, üretime destek vermeye devam edeceğiz. Dastarımız, ilçemize gelen misafirlerimizin ilgisini çekiyor. İstanbul ve Ankara’da belediyelerimizle görüşmelerimiz sonucu dastarımızın bu bölgelerde pazarlanmasını sağlayacağız. Coğrafi işaretimiz Fethiye’mize hayırlı uğurlu olsun.” ifadesini kullandı.

ANNESİNDEN ÖĞRENDİKLERİNİ GELECEK NESİLLERE AKTARIYOR

Geleneksel dokumacılığın unutulmaması için Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü bünyesinde Yeşilüzümlü Mahallesi’nde açılan kursta usta öğretici olarak görev yapan Feray Aykurt ise unutulmaya yüz tutan dastar kültürünün sürdürülmesi için mücadele ettiklerini dile getirdi.

Annesinden öğrendiği dastar dokumayı kursa katılanlara öğretmeye çalıştığını anlatan Aykurt, “Özveriyle uğraşıyor, emek veriyorum. Dokumamız sağlıklıdır. Yüzde yüz pamuktan yapılıyor. Kışın sıcak, yazın serin tutar. İnsanın terini emer, çok sağlıklı. Dastarı, önceleri yaşlılarımız içlik ve baş örtüsü olarak kullanırdı. Şimdi tekstilin de gelişmesiyle perdeden kıyafete birçok ürün elde ediliyor.” diye konuştu.

Dastarın tescillenmesinin mahallede dokuma yapan kadınları çok sevindirdiğini vurgulayan Aykurt, dokunan dastar bezlerinin satılarak aile ekonomisine katkı sağlandığını, çocuklarının okul harçlıklarını çıkardığını kaydetti.

Mahalle sakini 74 yaşındaki Cahide Coşkun ise annesinden öğrendiği dokumayı yaklaşık 60 yıldır yaptığını söyledi.

Dastardan bir gömlek giyenin bir daha vazgeçemeyeceğini belirten Coşkun, “Güzel ve sıhhatlidir. Gençlerimiz bunlarla uğraşsın istiyoruz. Biz bunu günde 20 santimetre dokuyoruz. Üzümlü dastarımızın unutulmamasını istiyoruz.” dedi.

Üzümlü Dastarı ile birlikte Muğla'da Coğrafi İşaret Tescil Belgesi alan ürün sayısı 15'e yükselmiş oldu.