Tarihi, milattan önce 400 yılına kadar uzanan Aydın'ın Germencik ilçesi Tekin Köyü sınırları içindeki Magnesia antik kentinde ağır iş makineleri ile taş blokların gelişi güzel taşınıp, tasnif edildiğinin görüntüleri ortaya çıktı.

Görüntülerde 1’inci derece sit alanı, Artemis Tapınağı kutsal alanı içerisinde yer alan bir yapıdan sökülen taş blokların başka bir alana taşınması sırasında ağır iş makineleri ve kamyondan yararlanıldığı ve taşınmanın özensiz yapıldığı görülüyor.

Kazı Başkanlığını Doç. Dr. Görkem Gökdemir'in yaptığı Magnesia'da, ağırlığı iki tona kadar ulaşan taş blokların kamyon damperi kaldırılarak dökülmesi ve kepçeyle düzenlenmesine arkeologlar tepki gösterdi. Arkeologlar, “1. Derece Sit Alanında ağır iş makinelerinin bu şekilde çalışması, sökülen blokların gelişigüzel şekilde kamyonlara yüklenmesi, kamyonların damperleri kaldırılarak dökülmesi suçtur”dedi.

“UZMANLARIMIZ KONTROLÜNDE DÜZENLEME YAPILMIŞTIR”

Ağırlıkları yarım ile iki ton arasında değişen blokların iş makinesi ile taşınması gerektiğini söyleyen kazı başkanı Doç. Dr. Görkem Gökdemir, çalışmanın üzerinden yaklaşık bir yıl geçtiğini söyledi. Gökdemir, şunları söyledi:

* “Söz konusu bloklar ilk kullanımları belli olmayan ören yerinde 19. yüzyılın sonunda kullanılmış bir hayvan barınağının duvarlarında harçsız ve gelişigüzel kullanılmış traverten-konglomera cinsi tanımsız bloklardır.  Büyük olan bloklar ipek halatlar yardımıyla alındıktan sonra, boyut olarak küçük olanlar iş makinesi yardımıyla, içerisi toprak ve kum ile doldurulan kamyona yüklenmiştir.

* Bu çalışmanın amacı ören yeri içerisinde yer alan kentin kendi dönemini yansıtmayan ve hatta güvenlik sorunu oluşturan bu türdeki blokların, kentin güney noktasında yeni bir alanda daha sağlıklı sergilenebilmesidir. Bu amaç doğrultusunda 2 ila 0,50 ton arasındaki bu tip bloklar doğal olarak bu alandan iş makinesiyle taşınması gereklidir. Ve çalışma bu nokta da sergileme alanına bu şekilde taşınmıştır. İş makineleri ile söz konusu alanda uzmanlarımız kontrolünde düzenleme yapılmıştır.”

“YAPILAN KAZI DEĞİL, TAŞIMA”

Arkeoloji metodolojisinde ağır iş makinesiyle kazı yapmanın, bilinmeyen ve görünmeyen kültür varlıklarına kontrolsüz zarar vermenin kesinlikle uygun olmadığını söyleyen Gökdemir, “Ancak ören yerlerinde yapılacak olan restorasyon, sergileme ve çevre düzenlemesi sırasında iş makinelerinin  kontrollü bir şekilde kullanılmama gibi bir durum da yoktur. Bahsedilen iş, kazı işi değil uzmanlarımız denetimindeki bir taşıma işidir. Kaldı ki restorasyon söz konusu olduğu zaman yine kontrollü olarak tonlarca ağırlıktaki iş makineleri arkeolojik alanda kullanılmak zorundadır” ifadelerini kullandı.