AB Yaratıcı Avrupa programı tarafından finanse edilen ve Avrupa’nın bu alandaki en prestijli ödülünün bu yıl 20. yıl dönümü. 18 Avrupa ülkesinden 30 ödül, beş kategoride etkileyici çalışmalara verildi. Bu kategoriler, Avrupa’daki kültürel miras politikaları ve uygulamalarına dair en son gelişmeler ve önceliklerle uyumludur. Avrupa Birliği Yaratıcı Avrupa programına dahil olmayan Türkiye’ye önemli kültürel miras başarısı ile, Europa Nostra Ödülü verildi Kenan Yavuz Etnografya Müzesi, Bayburt, TÜRKİYE (Yurttaş Katılımı ve Farkındalık Yaratma Dalında)

26 Eylül’de Prag’da Avrupa Komisyonunun İnovasyon, Araştırma, Kültür, Eğitim ve Gençlikten Sorumlu Üyesi Mariya Gabriel ve Europa Nostra İcra Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hermann Parzinger’in ev sahiplikleriyle, yeni restore edilmiş olan Prag Devlet Opera’sında düzenlenecek olan Avrupa Kültürel Miras Ödülleri Töreni’nde ödüller sahiplerine sunulacak ve kutlanacak.

Ödüllere ilişkin olarak Avrupa Komisyonu Üyesi Mariya Gabriel şunları ifade etti: “Bu yılki Avrupa Kültürel Miras Ödülleri / Europa Nostra Ödülleri’ni kazananların tümünü, çalışmalarının kalitesi ve yeniliğe açık olmaları nedeniyle yürekten kutluyorum. 2022, Avrupa miras topluluğu için en önemli ödül haline gelmiş olan AB Kültürel Miras Ödülü’nün 20. yıl dönümünü kutladığımız için özel bir yıl. Ödüllendirilen girişimlerin çoğu, gençlerin mirasımıza, tarihimize ve özellikle bu yıl Avrupa Gençlik Yılı olması bakımından anlamlı olan kültürel kimliğimize yönelik ilgisini ve katılımını göstermektedir. Ukraynalı iki ödül sahibine de iyi dileklerimizi ayrıca belirtmek isterim. Ödüllerin eş-finansmanını sağlayan Yaratıcı Avrupa, temel Avrupa değerlerimiz üzerine kurulmuş kapsayıcı ve uyumlu toplumlar inşa etmekte kültürü ve yaratıcılığı teşvik etmeyi temsil etmektedir.”

 Europa Nostra İcra Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hermann Parzinger ise ödülleri şöyle değerlendirdi: “Bu yılın Ödül sahipleri, kültür mirasımızın bizi doğayla nasıl yeniden ilişkilendirdiğini, aidiyet ve yer duygusu yaratmaya nasıl yardımcı olduğunu ve sürdürülebilir ve kapsayıcı bir yaşam biçimini destekleyen döngüsel bir ekonomi geliştirmenin ayrılmaz bir yapı taşı olduğunu gösteren güçlü örnekleridir. Bu girişimleriyle Ödül kazananları –meslek insanlarını ve adanmış kişileri- esaslı ve övgüye değer çalışmalarından dolayı kutluyorum”.

2022 Avrupa Kültürel Miras Ödülleri / Europa Nostra Ödüllerini Kazananlar 

Koruma ve Yeniden Kullanıma Uyarlama

Aachen Tabyaları, Atlantikwall Raversyde, Batı-Flamanya, BELÇİKA

Aachen, ziyaretçilerin yapısını kavrayabilmesi için yeterli kalıntıları olan Birinci Dünya Savaşı’ndan kalan tek Alman kıyı tabyasıdır. Restorasyonu ve yenilenmesiyle bu miras alanı Avrupa açısından büyük önem ve öğretici bir değer kazanmıştır.

Villa E-1027, Roquebrune-Cap-Martin, FRANSA

Villa E-1027, 1920’lerde İrlandalı mimar ve mobilya tasarımcısı Eileen Gray tarafından Rumen mimar Jean Badovici ile birlikte tasarlanmıştır. Korozyonu önlemek için gelişmiş sistemlerin kullanılması ve tüm iç mekân objeleri ve malzemeleri de dahil olmak üzere bütüncül restorasyonu, Modernist Mimarinin gelecekte korunması için örnek teşkil etmektedir.

Episkopi Anıtı, Sikinos, YUNANİSTAN

Bu etkileyici Roma mozolesi, neredeyse bozulmadan ayakta kalarak bir Bizans kilisesine dönüştürülmüştür. Titiz araştırma, dikkatli koruma ile birleştirilerek yüksek kalitede bir restorasyon projesi ortaya çıkmıştır.

Atlungstad İmalathanesi, Ottestad, NORVEÇ

1855 yılında kurulan ve halen kullanılmakta olan en eski Norveç içki fabrikasıdır. Rehabilitasyonu, eski fabrika makinelerinin yeniden kullanımını, binanın endüstriyel karakterini restore ederek ona yeni sosyo-kültürel işlevler kazandırmayı kapsamaktadır.

Capuchos Manastırı, Sintra, PORTEKİZ

Sintra’nın doğal ormanında 1560 yılında inşa edilen bu manastır kompleksi, ruhsal bağlılık ve çileciliği konu alır. Tüm binalar ve süslemeleri, geleneksel teknikler ve yenilikçi çözümler birleştirilerek restore edilmiştir.

Din Özgürlüğü Evi, Cluj-Napoca, ROMANYA

15. Yüzyıldan kalma bu bina, Cluj-Napoca’daki en eski ve en önemli binalardan biridir. On yıl süren bir restorasyon sürecinden sonra bu ev, dini özgürlük ve hoşgörü ideallerine adanmış bir kültür merkezi olarak yeniden açıldı.

Illa del Rei, Minorka, İSPANYA

Illa del Rei’nin rehabilitasyonu, 1711’de inşa edilen deniz hastanesini müzeye dönüştüren yerel gönüllüler tarafından kurulan bir vakıfla, Langara ek binalarını restore eden ve hassas bir şekilde yeniden kullanıma uyarlayan İsviçreli bir sanat galerisi arasındaki verimli iş birliğinin bir sonucudur.

Aziz Andrew Kilisesi, Kiev, UKRAYNA

Kapsamlı ve ayrıntılı belgelenmiş restorasyon, Ukrayna halkına önemli kültürel ve manevi değeri olan bir anıtı yeniden kazandırmıştır. Kilise şimdi bir müze olarak işlev görüyor ve kilise ayinlerine, bilimsel ve eğitici etkinliklere ve oda müziği konserlerine ev sahipliği yapıyor.

Araştırma

 Avrupa’da Mega-Etkinliklerde Miras Fırsatları/Tehditleri (HOMEE), KIBRIS/ İTALYA/ POLONYA/ BİRLEŞİK KRALLIK

Bu proje, miras kentlerde mega etkinlikler düzenlemenin fırsatlarını ve zorluklarını araştırdı ve gelecekteki etkinlikler için önemli bir kalite standartları çerçevesi oluşturdu.

İPEKŞİMDİ, FRANSA / ALMANYA / ITALYA / POLONYA / SLOVENYA / İSPANYA

Bu Horizon 2020 projesi, Avrupa’nın ipek mirasına ilişkin anlayışımızı ve bilgimizi geliştirmek için mevcut teknolojilerin ötesine geçen kapsamlı bir akıllı bilgi işlem sistemi üretti.

Miras Peşinde, HOLLANDA

Arkeoloji alanındaki bu büyük ölçekli vatandaş bilimi projesi, yeni arkeolojik nesneler ortaya çıkardı ve en son teknolojileri topluluk inşasıyla birleştirdi.

Sicilya Kukla Tiyatrosunun Korunması, İTALYA

Bu proje, Sicilya Kukla Tiyatrosu’nun somut olmayan mirasını korumak, teşvik etmek ve sürdürülebilir bir şekilde yönetmek için önlemler önermektedir. 

Eğitim ve Beceri Geliştirme

Ustalar ve Çıraklar, FİNLANDİYA

Somut olmayan mirasın aktarımı için heyecan verici yeni bir model kültürel miras etrafında ortak faaliyetlerde iş birliği yapmak için bu projede genç ve yaşlı nesiller eşit şartlarda bir araya getiriliyor.

Ahşap Koruma Teknolojisi üzerine Uluslararası Kurs, NORVEÇ

Bu kursun disiplinler arası yaklaşımı, farklı geçmişlerden ve ülkelerden gelen profesyonellerin eğitimlerini ve ahşap mirası alanındaki uzmanlıklarını geliştirmelerini sağlamaktadır.

Yahudi Yemek Festivali, Varşova, POLONYA

Yahudi yemek mirası kutlanırken, katılımcılar bir dizi mutfak atölyesi ve yemek tadımı aracılığıyla ortak tarihleri hakkında konuşuyor, klişelerle mücadele ediyor ve engelleri yıkıyor.

Piscu Okul Müzesi ve Atölyesi, ROMANYA

Kültürel miras, çağdaş sanat ve seramik, eski bir çömlek fabrikasında bir kültür ve eğitim merkezi yaratmak için bir araya geliyor. Yaz okulları, atölye çalışmaları ve kültürel etkinlikler bu mirasın aktarılmasına yardımcı oluyor.

Dikişli İşaretler, ROMANYA

Bu proje, geleneksel Romen gömleği dikimiyle ilgili bilgi ve becerilerin aktarılmasına yardımcı oluyor ve “geçici moda” endüstrisine karşı güçlü bir duruş sergiliyor.

Symphony, İSPANYA

Sürükleyici bir görsel ve işitsel deneyim ile senfoni, yeni nesillerde klasik müzik mirasına yönelik daha fazla farkındalık yaratıyor ve takdir etmelerini sağlıyor.

Yurttaş Katılımı ve Farkındalık Yaratma

Sofya’nın Nehirleri, BULGARİSTAN

Pop-up mimari müdahaleler ve kültürel ve eğitimsel etkinlikler aracılığıyla bu girişim, Sofya’nın yapay nehir yataklarını, 80 yıl sonra ilk kez, halkın erişimine açık hale getirdi ve görünürlüğünü artırdı.

Sami Anayurda Dönüş, FİNLANDİYA

Finlandiya Ulusal Müzesi’nden Sami Müzesi Siida’ya önemli bir Sami kültürel mirası koleksiyonunun iadesinden önce, hassas bir halkla iletişim programı yürütüldü mirasın etkin şekilde geri verilmesinin önemli bir örneğidir.

Swapmüze, Apulia, İTALYA

Swapmüze küçük, yerel kültür kurumlarını yenileme ve zenginleştirmeye yardımcı olmak için müzelerin günlük uygulamalarında müzeler ve gençler arasında iş birlikleri sağlar.

Va’ Sentiero, İTALYA

10 ülkeden 3000 katılımcı ve birçok yerel topluluğun katılımı ile dünyanın en uzun yürüyüş rotası olan 8000 km’lik Sentiero Italia’yı yürüyen ve belgeleyen bir grup genç meraklı tarafından gerçekleştirilen üç yıllık bir çim-rota keşif gezisi.

“Lumbardhi Yeniden Halka Açılıyor” Projesi, KOSOVA

“Lumbardhi Yeniden Halka Açılıyor” tarihi Lumbardhi Sinemasını özelleştirme ve yıkımdan kurtarmak için yola çıkmış başarılı bir girişimdir. Bu girişimin eylemleri sayesinde sinema, miras alanı olarak geri kazanılmış ve kültürel etkinlikler için canlı bir merkez haline gelmiştir.

Köydeki Müze , PORTEKİZ

Bu kültürel program, kültür sanatın tadını çıkarmak, yerel folklor ve mirası öğrenmek, canlandırmak ve kırsal alanlardaki kültürel faaliyetlere erişimi geliştirme amacıyla müzeleri, sanatçıları ve toplulukları bir araya getiriyor.

PAX-Patios de la Axerquía, İSPANYA

Kordoba’nın terkedilmiş avlulu evlerinin rehabilitasyonuna dayalı, miras bağlamında sosyal inovasyon yoluyla yeni bir kentsel dönüşüm modelini teşvik eden kültür mirası binalar için yenilikçi bir yönetim sistemidir.

Wikipedra, İSPANYA

Wikipedra, bir web sitesi ve mobil uygulama aracılığıyla İspanya’nın ve sınır bölgelerinin kuru duvar mirasını unutulmaktan kurtarabilecek bir bilgi veritabanı geliştirmek için vatandaş biliminden yararlanıyor.

Dünya Vyshyvanka Günü, UKRAYNA

Küçük bir öğrenci eylemi olarak başlayan olay, artık Ukrayna halkının mirasının önemli bir unsuru olan ikonik Ukrayna işlemeli gömleğinin (vyshyvanka) korunmasına yardımcı olan, uluslararası alanda kutlanan yıllık bir tatil haline gelmiştir.

Üstün Hizmet/ Miras Savunucuları

Costa Carras, Atina, YUNANİSTAN  (ölümünden sonra)

Costa Carras, 50 yılı aşkın bir süredir, gelecek nesiller için daha sürdürülebilir, kapsayıcı ve güzel bir dünya yaratmak amacıyla Yunanistan ve Avrupa’nın kültürel ve doğal mirası için yorulmadan çalıştı. O, ileri görüşlü bir korumacı, seçkin bir tarihçi ve gerçek bir Avrupalı idi.

La Paranza Kooperatifi, Napoli, İTALYA

Bu genç arkadaşlar kooperatifi 2000’li yılların başından beri Napoli’nin yeraltı mezarlarını ziyaretçiler için canlı bir merkeze dönüştürmek için çalıştı ve aynı zamanda Sanità mahallesinin somut bir şekilde canlanmasını sağladı.

Elżbieta Szumska, Złoty Stok, POLONYA

Yorulmak bilmeyen adanmışlığıyla Elżbieta Szumska, küçük Złoty Stok kasabasında bulunan eski Kopalnia Złota altın madeninin Polonya’nın en tanınmış turistik yerlerinden birine dönüştürülmesine yardımcı oldu.

Ödül kazananlar, 36 Avrupa ülkesinden kuruluşlar ve bireyler tarafından aday gösterilenlerin bağımsız Seçici Komiteler tarafından değerlendirilmesi sonrasında, Avrupa’nın dört bir yanından gelen miras uzmanlarından oluşan jüri tarafından belirlenmiştir.

2022 Avrupa Kültürel Miras Ödülleri Töreni

Ödüller 26 Eylül’de Prag’da, Avrupa Komisyonu Kültür sorumlusu üyesi ve Europa Nostra İcra Kurulu Başkanı ev sahipliğinde Devlet Operası’nda düzenlenecek olan Avrupa Kültürel Miras Ödülleri Töreni’nde sahiplerine sunulacak ve kutlanacaktır. Bu yılın ödül kazanan projeleri arasından seçilecek olan Grand Prix ödülleri ve Halkın Seçimi Ödülünü kazananlar tören sırasında açıklanacak ve her biri 10.000 € almaya hak kazanacaktır. Bütün kültür mirası destekçileri ve meraklıları, Ağustos ayı ortası ile Eylül ayı ortası arasında, Halkın Seçimi Ödülü için çevrimiçi olarak oy vermeye ve kazanan(lar) için kendi ülkelerinden veya başka bir Avrupa ülkesinden destek toplamaya çağrılıdır.

Avrupa Miras Ödülleri Töreni, 25-27 Eylül tarihlerinde Prag’da gerçekleştirilecek olan 2022 Avrupa Kültürel Miras Zirvesi’nin önde gelen etkinliklerindendir. Avrupa Birliği Konseyi Çek Başkanlığı’nın programına dahil edilen Zirve, Avrupa Komisyonu’nun desteğiyle Europa Nostra tarafından düzenlenmektedir.